Εκπαίδευση στην Καρδιολογία. Πού οδηγούμαστε σε Ελληνικό και Ευρωπαϊκό επίπεδο

Η εκπαίδευση στην Ιατρική διακρίνεται σε τρία στάδια: Αρχικά το στάδιο της Προπτυχιακής Εκπαίδευση που οδηγεί στην απόκτηση του Πτυχίου Ιατρικής, στην συνέχεια το στάδιο της εκπαίδευσης στην ειδικότητα, που οδηγεί στην απόκτηση του τίτλου της Ειδικότητας και ακολουθεί το στάδιο της συνεχιζόμενης ιατρικής εκπαίδευσης που τερματίζεται με το τέλος της επαγγελματικής δραστηριότητας.

Η εκπαίδευση στην καρδιολογία επομένως αφορά κυρίως τα δύο τελευταία στάδια. Ο τρόπος της εκπαίδευσης στις διάφορες ειδικότητες στην Ευρώπη ορίζεται από τρείς ανάγκες: α) την ανάγκη ομογενοποίησης της εκπαίδευσης, έτσι ώστε να διευκολύνεται η ελεύθερη μετακίνηση των εργαζομένων (άρα και των γιατρών) στις διάφορες ευρωπαϊκές χώρες, β) την συνειδητοποίηση των ίδιων των επιστημόνων ότι η ιατρική πρακτική και δεοντολογία είναι κοινή και δεν επηρεάζεται από σύνορα και άρα απαιτεί όμοια εκπαίδευση και γ) την διαφορετική δομή των συστημάτων υγείας των ευρωπαϊκών χωρών που απαιτεί διαφοροποιήσεις όσον αφορά την εκπαίδευση έτσι ώστε οι γιατροί να μπορούν να εργασθούν στις συνθήκες που οριοθετεί το κάθε σύστημα υγείας. Επομένως έχουμε αφενός μεν ανάγκες που μας οδηγούν σε κοινή εκπαίδευση αφετέρου δε συνθήκες εργασίας που απαιτούν διαφοροποιήσεις.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση σαν πολιτικός οργανισμός προσπαθεί να συμβιβάσει τις αντίθετες αυτές αναγκαιότητες και έτσι σαν μόνη προϋπόθεση που επιβάλλει είναι ένας ελάχιστος χρόνος εκπαίδευσης σε κάθε ειδικότητα.

Οι επιστημονικές και οι επαγγελματικές ιατρικές κοινότητες και εν προκειμένω η Ευρωπαϊκή Καρδιολογική Εταιρεία (European Society of Cardiology) και η Ένωση Ευρωπαίων Ιατρών-Καρδιολόγων (Union of European Medical Specialists-Cardiology Section: UEMS-cs), έχουν συνταχθεί εδώ και πολλά χρόνια σε μια προσπάθεια ομογενοποίησης της εκπαίδευσης στην ειδικότητα της καρδιολογίας τόσο κατά την διάρκεια της εκπαίδευσης στην ειδικότητα, όσον και κατά την δια βίου συνεχιζόμενη ιατρική εκπαίδευση. Οι τρόποι που συντελείται αυτή η προσπάθεια είναι βασικά οι παρακάτω:

Α) δημιουργία κοινών κανόνων άσκησης της καρδιολογίας σε πανευρωπαϊκό επίπεδο και Β) δημιουργία πρότυπων κανόνων εκπαίδευσης που αφορούν τόσο την εκπαίδευση στην ειδικότητα όσο και την δια βίου συνεχιζόμενη εκπαίδευση

Κοινές κανόνες άσκησης της Καρδιολογίας σε Πανευρωπαϊκό Επίπεδο

Η άσκηση της καρδιολογίας βασίζεται στην γνώση που παράγεται με την έρευνα. Η γνώση αυτή οφείλει να συστηματοποιηθεί, και να δημιουργηθούν στην συνέχεια συγκεκριμένες προτάσεις εφαρμογής της γνώσης σε συγκεκριμένα πραγματικά κλινικά προβλήματα. Αυτές οι προτάσεις ονομάζονται «Κατευθυντήριες Οδηγίες» και αποτελούν τους κοινούς κανόνες άσκησης της Καρδιολογίας σε Πανευρωπαϊκό επίπεδοΤο όργανο που είναι κατά κύριο λόγο υπεύθυνο για την δημιουργία των Κατευθυντηρίων Οδηγιών είναι η Ευρωπαϊκή Καρδιολογική Εταιρεία. Βεβαίως για να γίνουν αποδεκτές οι Κατευθυντήριες Οδηγίες, από την καρδιολογική κοινότητα πρέπει να δημιουργούνται με κανόνες που εξασφαλίζουν την διαφάνεια και την αμεροληψία. Το όργανο που θέτει τους κανόνες αυτούς είναι η Ένωση Ευρωπαίων Ιατρών-Καρδιολόγων. Κατά την γνώμη μου οι Κατευθυντήριες Οδηγίες αποτελούν τον κυριότερο τρόπο ομογενοποίησης της Καρδιολογίας στην Ευρώπη σήμερα, καθώς η αποδοχή τους γίνεται αυτοβούλως για επιστημονικούς λόγους, χωρίς να δημιουργείται η αίσθηση της εκ των έξω επιβουλής που κύριο λόγο έχει την διατάραξη του τρόπου άσκησης του επαγγέλματος.

Πρότυποι κανόνες εκπαίδευσης τόσο κατά την ειδικότητα όσο κατά την δια βίου συνεχιζόμενη εκπαίδευση

Η εκπαίδευση για να μπορέσει να επιτύχει έχει ανάγκη από κανόνες. Οι κανόνες αυτοί ορίζουν τον στόχο (τι πρέπει να μπορεί να κάνει ο καρδιολόγος), το περιεχόμενο  (τι πρέπει να μάθει για να μπορεί κάνει) και τον τρόπο (πως θα το μάθει). Η ευρωπαϊκή καρδιολογική εταιρεία και η ένωση ευρωπαίων ιατρών καρδιολόγων έχουν από κοινού ορίσει τον στόχο, ενώ η ευρωπαϊκή καρδιολογική εταιρεία έχει προσδιορίσει το περιεχόμενο (core curriculum) και η ένωση ευρωπαίων ιατρών καρδιολόγων τον τρόπο (training requirements document). Πρόσφατα οι δύο οργανώσεις αποφάσισαν να συνεργασθούν στενά έτσι ώστε το σύνολο των κανόνων να γίνει από κοινού και να αποτελέσει ένα ενιαίο κείμενο που θα λάβει ευρεία δημοσιότητα.

Το σύνολο αυτών των κανόνων μπορούν συνοψισθούν στα παρακάτω:

Α) καρδιολόγος είναι ο ιατρός που ασχολείται με τα καρδιαγγειακά νοσήματα

Β) τα αντικείμενα στα οποία θα εκπαιδευθεί ο καρδιολόγος περιγράφονται στο core curriculum

Γ) για την εκπαίδευση του καρδιολόγου απαιτούνται 6 χρόνια εκπαίδευσης (2 χρόνια σε διάφορα αντικείμενα της εσωτερικής παθολογίας / της καρδιολογίας περιλαμβανομένης) και 4 χρόνια αμιγώς στην καρδιολογία

Δ) ο καρδιολόγος πέραν των θεωρητικών γνώσεων οφείλει να αποκτήσει συγκεκριμένες πρακτικές δεξιότητες. Το επίπεδο εμπειρίας στις διάφορες πρακτικές δεξιότητες περιγράφεται στο training requirement document. Για την απόκτηση αυτής της εμπειρίας αναφέρεται ενδεικτικά αριθμός πράξεων που συμμετέχει ή πραγματοποιεί το εκπαιδευόμενος

Ε) ο εκπαιδευόμενος οφείλει να εκπαιδεύεται αποκλειστικά σε πιστοποιημένα κέντρα από πιστοποιημένους εκπαιδευτές (τα χαρακτηριστικά των κέντρων και των εκπαιδευτών περιγράφονται στο training requirement document).

ΣΤ) για να αποδειχθεί ότι εκπαιδευόμενος έμαθε όσα απαιτούνται υπάρχουν οι παρακάτω διαδικασίες

1) θεωρητικές γνώσεις: κατά την διάρκεια της εκπαίδευσης ο εκπαιδευόμενος οφείλει να μελετά και αποδεικνύει ότι έμαθε ότι μελέτησε. Σαν αντικείμενα μελέτης προτείνονται: το Βιβλίο Καρδιολογίας της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας, οι Κατευθυντήριες Οδηγίες και Σύγχρονες Ερευνητικές Δημοσιεύσεις. Για την μελέτη και την απόδειξη της απόκτησης της απαιτούμενης γνώσης προτείνεται η χρήση της ηλεκτρονικής πλατφόρμας Escel της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας.

2) πρακτικές δεξιότητες: χρήση βιβλιαρίου καταγραφής ιατρικών πράξεων (logbook), και άμεση παρακολούθηση εκτέλεσης ιατρικών πράξεων από τον εκπαιδευόμενο. Ειδικά το δεύτερο προτείνεται μόνο για την εκτέλεση στεφανιογραφιών και υπερηχοκαρδιογραφημάτων.

Στο τέλος της εκπαίδευσης του ο ειδικευόμενος και αφού έχει αποδείξει ότι έχει αποκτήσει την απαιτούμενη γνώση (δες παραπάνω) και τις απαιτούμενες δεξιότητες (δες παραπάνω) εξετάζεται σε γραπτές εξετάσεις πολλαπλής επιλογής.

Οι παραπάνω πρότυποι κανόνες δεν μπορούν να επιβληθούν σε κανένα κράτος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αποτελούν όμως τους κανόνες που προτείνουν η επιστημονική και επαγγελματική κοινότητα των καρδιολόγων και σαν τέτοιοι έχουν μεγάλο ηθικό βάρος. Το κάθε κράτος μπορεί να ενσωματώσει αυτούς τους κανόνες σε όποιο βαθμό θεωρεί ότι εξυπηρετεί τις ανάγκες τους, ενώ οι καρδιολόγοι κάθε χώρας οφείλουν να ασκήσουν πίεση στα θεσμοθετημένα όργανα για την κατά το δυνατόν πληρέστερη εφαρμογή των παραπάνω κανόνων.

Η Ευρωπαϊκή Καρδιολογική Εταιρεία και η Ένωση Ευρωπαίων Ιατρών – Καρδιολόγων, σε μια προσπάθεια απτής εφαρμογής των παραπάνω κανόνων, διοργανώνει 1 φορά τον χρόνο Πανευρωπαϊκές Εξετάσεις για όσους τελειώνουν την εκπαίδευση στην ειδικότητα της Καρδιολογίας. Οι εξετάσεις αυτές έχουν τα εξής χαρακτηριστικά:

  • Συμμετέχουν εξεταζόμενες από όσες χώρες αποφασίζουν να συνεργασθούν
  • Η γλώσσα των εξετάσεων είναι η Αγγλική
  • Η εξετάσεις είναι γραπτές και οι ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής
  • Τα θέματα των εξετάσεων δημιουργούνται από ομάδες εθελοντών (ειδικοί καρδιολόγοι) που προέρχονται μόνο από τις χώρες που συμμετέχουν στις εξετάσεις
  • Η σημασία των εξετάσεων τέλος διαφέρει από χώρα σε χώρα. Υπάρχουν χώρες που οι εξετάσεις αυτές υποκαθιστούν πλήρως τις εθνικές εξετάσεις (π.χ. Ενωμένο Βασίλειο, Ολλανδία), άλλες που οι ειδικευόμενοι μπορούν να διαλέξουν μεταξύ αυτών των εξετάσεων και των εθνικών εξετάσεων (π.χ. Ισπανία) και άλλες που εξετάσεις έχουν μόνο ηθικό χαρακτήρα (π.χ. Ελλάδα).     

Είναι σαφές επομένως ότι ο τρόπος άσκησης της Καρδιολογίας σε Πανευρωπαϊκό επίπεδο έχει ομογενοποιηθεί, λόγω της παραδοχής κοινών πρακτικών στην καθημερινή κλινική άσκηση. Οσον αφορά την εκπαίδευση στην ειδικότητα προτείνονται συγκεκριμένοι τρόποι εκπαίδευσης που αφορούν το αντικείμενο εκπαίδευσης, τα χαρακτηριστικά των εκπαιδευτικών κέντρων και εκπαιδευτών καθώς και τις μεθόδους απόδειξης της συνολικής εκπαιδευτικής διαδικασίας (απόκτηση θεωρητικής γνώσης και πρακτικών δεξιοτήτων κατά την εκπαίδευση) και εξεταστική διαδικασία μετά το τέλος της εκπαίδευσης. Αποτελεί απόφαση του κάθε ευρωπαϊκού κράτους ο βαθμός αποδοχής και εφαρμογής των προτεινόμενων κανόνων. Αποτελεί όμως και υποχρέωση όλων να πείσουμε τα θεσμοθετημένα όργανα της Πολιτείας να αποδεχθούν και να εφαρμόσουν τους προτεινόμενους κοινούς Ευρωπαϊκούς Κανόνες.          

Picture1

 

 

 insilc 1

 


 

 

kardiatool  

 

 

trainees

ΕΙΔΙΚΕΥΟΜΕΝΟΙ

SITE Language

Στοιχεία επικοινωνίας

Διεύθυνση:

Β' Καρδιολογική Κλινική, Γ Κτίριο, 1ος Όροφος
Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Ιωαννίνων
Λεωφόρος Σταύρου Νιάρχου
45500, Ιωάννινα, Ελλάδα

Τηλέφωνα Επικοινωνίας:

Καρδιακή ανεπάρκεια: 2651099847
Επεμβατική Καρδιολογία: 2651099042

 

Ηλεκτρονική διεύθυνση:

Καρδιακή ανεπάρκεια: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
Επεμβατική Καρδιολογία:  Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε. 



 

Σύνδεση